Month: Ապրիլի 2022

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Կատարե՛ք բաժանում.

ա) 8,368 ։ 2,=4,184

դ) 10,5 ։ 7=1,5

բ) 17,024 ։ 4=4,256

ե) 6,25 ։ 125=0,05

գ) 0,0225 ։ 15=0,0015     

զ) 10,08 ։ 24=0,42

ա) 8,368 ։ 2 = 4,184

2) Կատարե՛ք բաժանում.

ա) 40,25 ։ 2,3=17,5

դ) 35,601 ։ 0,01=3560,1 

բ) 4,221 ։ 0,63=6,7

ե) 0,13464 ։ 0,396= 0,34

գ) 30,303 ։ 33,3=0,91

զ) 9,3456 ։ 10,62=0,88

3) Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) 3,87x = 7,74

x=7,74:3,87

x=2

գ) 0,32x = 0,48

x=0,48:0,32

x=1,5

բ) 8,13x = 24,6339

x=24,6339:8,13

x=2463,39:813

x=3,03     

դ) 7,25x = 9,425

x=9,425:7,25

x=942,5:725

x=1,3

4) Ուղղանկյան երկարությունը 26,53 դմ է, իսկ մակերեսը 465,8668 դմ² է։ Գտե՛ք ուղղանկյան լայնությունը։

465,8668:26,53=17,56 դմ

46586,68:2653=17,56

Լրացուցիչ(տանը)

5) Կատարե՛ք բաժանում.

ա) 1000 ։ 0,25=4000

դ) 1295 ։ 0,37=3500 

է) 888 : 0,37=2400

բ) 169 ։ 1,3=130   

ե) 276 ։ 2,3=120          

ը) 302 : 0,2=1510

գ) 7920 ։ 3,6= 2200         

զ) 10572 ։ 8,81=1200          

թ) 4451 : 44,51=100

6) Աստղանիշի փոխարեն դրե՛ք համեմատման համապատասխան

նշանը, որպեսզի ստացվի ճիշտ անհավասարություն.

ա) 1234 ։ 26 ∗ 12,34 ։ 26  

47,4 > 0,47   

գ) 0,1901 ։ 2 ∗ 1901 ։ 2

0,095 < 950,5

բ) 741 ։ 9,4 ∗ 74,1 ։ 9,4

78,8 > 7,8

դ) 7,26 ։ 5,17 ∗ 7260 ։ 5,17

1,4 = 1,4

7) Կատարե՛ք բաժանում.

ա) 52,3527 ։ 3,27 =

5235,27:327=1601

գ) (–19,558) ։ (–7,7)=

-195,58:(-77)=+2,54

ե) (–0,90216) ։ 0,14=

-90,216:14=-6,44

բ) (–32,8) ։ (–8,2) =

-328:(-82)=+4

 դ) 0,1938 ։ 0,51=0,38

զ) (–0,0101) ։(–10,1)=0,001

8) Լուծե՛ք հավասարումը.

ա) (–8) ⋅ x = –24

x=+3

գ) (–3) ⋅ x + 1 = +22

-3x=+22-1

-3x=+21

x=+21:(-3)

x=-7

բ) (–7) ⋅ x = +4

x=+4:(-7)

x=-4/7

դ) (+8) ⋅ x + 1 = +1

+8x=+1-1

+8x=0

x=0

Ես մի փոքրիկ սիրտ ունեմ: Շատ փոքրիկ, շա՜տ-շա՜տ փոքրիկ:

– Մարդու սիրտը չպետք է դատարկ մնա, – ասում է տատիկը, – եթե դատարկ մնա, դատարկ ծաղկամանի նման տգեղ կլինի եւ մարդուն ցավ կպատճառի:
Ահա, հենց այդ պատճառով էլ երկար ժամանակ է՝ մտածում եմ՝ այս փոքրիկ սիրտը ո՞ւմ նվիրեմ: Այսինքն՝ ո՞ւմ պետք է սրտիս մեջ տեղավոոեմ, որ բոլորից լավը լինի: Ճիշտն ասած՝ ախր, չգիտեմ՝ ինչպես ասեմ…Սիրտս ուզում է՝ այս ամբողջ-ամբողջ, փոքրիկ-փոքրիկ սիրտս՝ մի փոքրիկ, սիրուն տնակի պես, մի այնպիսի մեկին նվիրեմ, որին շա՜տ-շա՜տ եմ սիրում…կամ…չգիտեմ…մեկին, որ շատ լավն է: Մեկին, որ իսկապես արժանի է իմ շատ փոքրիկ եւ մաքուր սրտի մեջ տնակ ունենալու: Ճիշտ եմ ասում, չէ՞։
– Սիրտը հյուրանոց չէ, որ մարդիկ գան, մի երկու-երեք ժամ կամ մի երկու-երեք օր այնտեղ մնան ու հետո գնան, – ասում է հայրիկը, – սիրտը ճնճղուկի բույն չէ, որ գարնանը շինվի, իսկ աշնանը քամին այն իր հետ քշի ու տանի…
ճիշտն ասած՝ չգիտեմ՝ ինչ է սիրտը, բայց գիտեմ, որ տեղ է շա՜տ-շա՜տ լավ մարդկանց եւ մշտապես…

Դե…Երկար մտածելուց հետո վճռեցի՝ սիրտս նվիրեմ մայրիկիս, ամբողջ սիրտս, ամբողջը նվիրեմ մայրիկիս եւ կատարեցի այդ բանը…
Բայց, ո՜վ զարմանք, երբ նայեցի սրտիս, չնայած մայրիկս հանգիստ տեղավորվել էր նրա մեջ եւ իրեն էլ շատ լավ էր զգում, այդուհանդերձ նկատեցի, որ կեսը դեռեւս դատարկ էր մնացել…
Դե, իհարկե, հենց սկզբից ես պիտի գլխի ընկնեի ու սիրտս երկուսին նվիրեի՝ հայրիկիս ու մայրիկիս: Այդպես էլ վարվեցի:
Հետո, հետո գիտե՞ք՝ ի՞նչ եղավ: Այո, իհարկե, նայեցի ու տեսա՝ սրտիս մի մասում դեռեւս դատարկ տեղ է մնացել…
Անմիջապես վճռեցի սրտիս դատարկ մնացած անկյունը նվիրել մի քանի հոգու: Մի քանի հոգու, ում շատ եմ սիրում:
Մեծ եղբորս, փոքրիկ քրոջս, պապիկին, տատիկին, իմ բարի քեռուն եւ ուրախ բնավորությամբ հորեղբորս էլ տեղավորեցի սրտիս մեջ:
Մտածեցի՝ հիմա արդեն սրտիս մեջ կարգին խճողում է…այսքան մարդ մի՞թե հնարավոր է այսքան փոքրիկ սրտում տեղավորել:
Բայց երբ նայեցի սրտիս, Աստված իմ, Աստված իմ, գիտե՞ք՝ ինչ տեսա:
Տեսա, որ այս բոլոր մարդիկ տեղավորվել են սրտիս ճիշտ կես մասի մեջ, ճիշտ կեսի, թեեւ հանգիստ նստել, ասում, խոսում ու ծիծաղում էին, եւ ոչ մեկը չէր բողոքում տեղի նեղվածքից:
Դե…հետո հերթը…Այո, ճիշտ է, սրտիս մնացածը, այսինքն՝ դատարկ մնացած կեսը ուրախությամբ ու գոհունակությամբ նվիրեցի այն բոլոր լավ մարդկանց, ովքեր ապրում են մեր թաղում, եւ բոլոր այն լավ բարեկամներին, որ ունեմ, եւ բոլոր ընկերներիս եւ բոլոր այն ուսուցիչներէն, ովքեր սիրում են երեխաներին…
Եվ գիտե՞ք, թե ինչ եղավ…
Աստված իմ, այսքան փոքրիկ սիրտը ինչպե՞ս կարող է այսքա՛ն մեծ լինել:
Ճիշտն ասած, խոսքը մեր մեջ, հայրս մի հորեղբայր ունի: Հայրիկիս այս հորեղբայրը շա՜տ, շա՜տ, շա՜տ փող ունի: Ես երբ տեսա՝ բոլոր լավ մարդիկ տեղավորվում են սրտիս մեջ, աշխատեցի հայրիկիս այս հորեղբորն էլ տանեմ սրտիս մեջ եւ մի անկյուն էլ նրան հատկացնեմ…բայց…չտեղավորվեց…ինչ արեցի, չտեղավորվեց…շատ խղճացի…բայց ի՞նչ անեմ, չտեղավորվեց, էլի, իմ մեղքը հո չի, իր մեղքն է: Այսինքն՝ ճիշտն ասած, երբ ինքն էլ դժվարությամբ, մի կերպ տեղավորվում էր սրտիս մեջ, փողերի հսկա սնդուկը դուրս էր մնում, նա էլ հևիհև դուրս էր վազում սրտիցս, որպեսզի վերցնի իր սնդուկը…
Այո…կամաց–կամաց հասկանում էի, թե մի փոքրիկ-փոքրիկ սիրտ որքա՜ն կարող է մեծ լինել: Մի գիշեր, երբ հիշեցի այն մեծ պատերազմի ծանր օրերն ու գիշերները, միանգամից վեր թռա ու ճչացի. «Սրտիս մնացած մասը կնվիրեմ բոլոր նրանց, ովքեր կռվեցին եւ կեղտոտ թշնամուն մեր հողից, մեր երկրից ու մեր տնից դուրս վռնդեցին…»:
…Հիմա այլեւս իմ սիրտը նմանվել էր մի մեծ քաղաքի, դպրոց ուներ, հիվանդանոց ուներ, զորանոց ուներ, փողոց, թաղ, պողոտա ուներ եւ դարձյալ մի աշխարհի չափ դատարկ տեղ ուներ…
Ինքս ինձ ասացի. «Այլեւս բավական է ընտրություն անել, իմ սիրտը պատկանում է աշխարհի բոլոր-բոլոր լավ մարդկանց՝ աշխարհի այս ծայրից մինչեւ մյուս ծայրը…»:
Դուք ինքներդ տեսնում եք՝ հիմա միայն մի շա՜տ-շա՜տ փոքրիկ անկյուն է դատարկ մնացել սրտիս մեջ: Գիտեք՝ այդ տեղը ում համար եմ թողել, այո, ճիշտ է, բոլոր վատ մարդկանց, միայն՝ մի պայմանով, որ հրաժարվեն վատ լինելուց եւ վատ արարքներ կատարելուց. երեխաներին չնեղացնեն, ծովը չկեղտոտեն, կենդանիներին չսպանեն եւ ոչ մեկի նկատմամբ բռնություն չգործադրեն…
Վատ մարդիկ էլ, եթե լավանան, իրավունք ունեն, չէ՞, իմ սրտի մեջ մի փոքրիկ տնակ ունենալու. ..չէ՞։
Կարծում եմ՝ եթե վատ մարդիկ բարիանան ու գան, դարձյալ իմ սրտի մեջ մի փոքրիկ տեղ կմնա…գուցե անտառների համար, սարերի, ձկների, եղնիկների, փղերի…եւ շատ ուրիշ բաների համար…
Իսկապես, զարմանալի է, հայտնի չէ՝ սա սի՞րտ է, թե՞ ծով: Այսքան փոքրիկ սիրտն, ախր, ինչպե՞ս է, որ երբեք չի լցվում:
Դե լավ, դա ինձ չի վերաբերում:
Երբ մեծանամ, գուցե հասկանամ, թե ինչու է այդպես, սակայն հիմա, մինչեւ այն պահը, երբ դեռ սրտիս մեջ տեղ կա, պետք է այդ տեղը նվիրեմ լավ ու բարի մարդկանց։
Սիրտը հենց դրա համար է, ճիշտ չէ՞։

Պարսկերենից թարգմանեց Էդուարդ Հախվերդյանը

Это мой дом. Мой дом большой. У меня дома есть гостиная комната, спальная комната, кухня, моя комната и ванная комната. Моя комната небольшая, но светлая. Тут письменный стол, мягкие стулья, удобный диван, большой шкаф. Вот  полка. На полке мои книги, тетради, альбомы, карандаши и ручки. Вот большое окно. Здесь красивая ваза и белая роза. А тут тумбочка. На тумбочке лежит моё фото.

Вопросы и задания   

1. Какой дом у мальчика?

Мой дом большой.

1. Сколько комнат есть в доме?

пять․

1. Назови эти комнаты.

У меня дома есть гостиная комната, спальная комната, кухня, моя комната и ванная комната.

1. Что есть в комнате мальчика?

Тут письменный стол, мягкие стулья, удобный диван, большой шкаф. Вот  полка. На полке мои книги, тетради, альбомы, карандаши и ручки. Вот большое окно. Здесь красивая ваза и белая роза. А тут тумбочка. На тумбочке лежит моё фото.

1. Опиши свой дом, свою комнату.

Սա է իմ տունը. Իմ տունը մեծ է։ Տանը ունեմ հյուրասենյակ, ննջասենյակ, խոհանոց, սենյակս և սանհանգույց։ Իմ սենյակը փոքր է, բայց լուսավոր։ Առկա է գրասեղան, փափուկ աթոռներ, հարմարավետ բազմոց, մեծ պահարան։ Ահա դարակը։ Դարակում իմ գրքերն են, տետրերը, ալբոմները, մատիտներն ու գրիչները։ Ահա մեծ պատուհանը։ Այնտեղ կա մի գեղեցիկ ծաղկաման և սպիտակ վարդ: Եվ ահա գիշերանոցը։ Իմ լուսանկարը գիշերանոցի վրա է։

Հարցեր և առաջադրանքներ

1.-Որն է տղայի տունը:
2.-Քանի՞ սենյակ կա տանը:
3.-Անվանեք այս սենյակները:
4.-Ի՞նչ կա տղայի սենյակում:
5.-Նկարագրեք ձեր տունը, ձեր սենյակը:

Կրկնենք անցածը

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Գտե՛ք իրար հաջորդող այն երկու բնական թվերը, որոնց

գումարը հավասար է 43‐ի։

43-1=42

42:2=21

21+1=22

21+22=43

2) Ո՞րն է այն ամենամեծ բնական թիվը, որին բաժանվում են 48 և

64 թվերը։

16

3) Արտահայտե՛ք կիլոգրամներով.

ա) 7 կգ 344 գ=7,334

գ) 1 կգ 600 գ=1,6

ե) 10 ց 75 կգ 110 գ=1075,11

բ) 13 կգ 45 գ=13,45

դ) 4 ց 15 կգ 23 գ=415,23

զ) 188 գ=0,188

4) Փռված անկյան մեջ նրա գագաթից ճառագայթ է տարված այնպես, որ ստացված երկու անկյուններից մեկը 30⁰‐ով մեծ է մյուսից։ Ի՞նչ չափեր ունեն այդ անկյունները։

(180-30):2=75

75+30=105

Լրացուցիչ(տանը)

5) Գտե՛ք 17‐ի բազմապատիկ բոլոր երկնիշ թվերը։

17, 34, 51, 68, 85:

6) Քառակուսու պարագիծը 240 սմ է։ Գտե՛ք նրա մակերեսը։

240:4=60

60.60=3600

7) Երկու քաղաքների միջև եղած ճանապարհը մեքենան կարող է

անցնել 5 ժամում, եթե ընթանա 80 կմ/ժ արագությամբ։ Սակայն մեքենան ճանապարհի առաջին կեսն անցել է 100 կմ/ժ արագությամբ, երկրորդը` 50 կմ/ժ։ Ինչքա՞ն ժամանակում է մեքենան անցել ամբողջ ճանապարհը։

5.80=400

400:2=200

200:100=2 ժամ

200:50=4 ժամ

4+2=6 ժամ

8) Մի մարդ մտավ երեք եկեղեցի։ Առաջին եկեղեցում Աստծուց

հետևյալը խնդրեց. «Տո՛ւր ինձ այնքան, որքան ես ունեմ, և ես կտամ

քեզ քսանհինգ դահեկան»։ Այդպես խնդրեց նաև երկրորդում և տվեց քսանհինգ դահեկան, նույնը՝ նաև երրորդում, և նրա մոտ ոչինչ չմնաց։

Արդ՝ իմացի՛ր, թե սկզբում նա քանի դահեկան ուներ։

Անանիա Շիրակացի, «Խնդրագիրք»:

Առաջադրանքներ(դասարանում)

1) Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) 3,81 ⋅ 2,95  = 11,2395

դ) 17,32 ⋅ 896,1 =  15520,452  

է) 0,1 ⋅ 0,001=0.0001

բ) 16,387 ⋅ 0,29 = 4,75223    

ե) 1,11 ⋅ 0,32=0,3552      

ը) 23,57 ⋅ 8,192=193,08544

գ) 0,782 ⋅ 0,55=0,4301 

զ) 0,92 ⋅ 10,03=9,2276

թ) 17,17 ⋅ 17,17=294,8089

2) Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) 12 ⋅ 0,36=4,32 

դ) 4 ⋅ 2,575= 10,3     

է) 85 ⋅ 18,43=1566,55

բ) 200 ⋅ 1,25= 250    

ե) 77 ⋅ 0,98= 75,46      

ը) 9 ⋅ 34,392=309,528

գ) 5 ⋅ 66,99=334,95

զ) 134 ⋅ 1,73=231,82

թ) 236 ⋅ 7,24=1708,64

ա) 12 ⋅ 0,36 = 4,32

3) Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) 7,31 ⋅ 2,06=15,0586

բ) 20,02 ⋅ (–11,99)=-240,0398

գ) 0,1 ⋅ 4,767=0,4767

դ) (–34,8) ⋅ (–0,348)= +12,1104

ե) (–5,32) ⋅ (–2,2)= +11,704

զ) 12,12 ⋅ 10,01=121,3212

Լրացուցիչ(տանը)

4) Կատարե՛ք բազմապատկում.

ա) 6,251 ⋅ 7=43,757

դ) 14,55 ⋅ 2=29,1        

է) 7,86 ⋅ 12=94,32

բ) 0,302 ⋅ 5=1,51

 ե) 0,04 ⋅ 85=  3,4     

ը) 12,5 ⋅ 80=1

գ) 18,11 ⋅ 30=543,3       

զ) 6,37 ⋅ 9=57,33

թ) 31,232 ⋅ 25=780,8

5) Ճանապարհորդը 4 ժ քայլել է 5,2 կմ/ժ արագությամբ և 3 ժ՝ 4,8 կմ/ժ արագությամբ։ Որքա՞ն ճանապարհ է նա անցել։

4.5,2=20,8

3.4,8=14,4

20,8+14,4=35,2

6) Կատարե՛ք գործողությունները և համեմատե՛ք արդյունքները.

ա) 3,76 ⋅ 0,1 > 10,26 ⋅ 0,03,

0,376 > 0,3078

դ) 4,25 ⋅ 11,1 > 56,8 ⋅ 0,2

47,175 > 11,36

բ) 5,71 ⋅ 23 > 2,8 ⋅ 45,

131,33 > 126         

ե) 0,705 ⋅ 9,43 < 8,99 ⋅ 0,77,

6,64815 < 6,9223

գ) 1,92 ⋅ 8,4 > 17,5 ⋅ 0,8,

 16,128 > 14            

զ) 0,006 ⋅ 1000 < 100 ⋅ 0,083,

6 < 8,3

Ամերիկյան հնդիկների հեքիաթներից 

Վաղուց,  շատ  վաղուց,  երբ  դեռ  թմբուկները  պատերազմ  չէին  գուժել  հնդիկներին,  պրերիայի  եզրին  մի  գեղեցիկ  գյուղակ  կար։  Այնտեղ  տղամարդիկ  վաղ  առավոտյան  որսի  էին  գնում  և  երեկոյան  տուն  վերադառնում  հարուստ  պաշարով․  կանայք  ուտելիք  էին  պատրաստում,  կար  անում,  իսկ  երեխաները  արևածագից  մինչև  արևմուտ  խաղ  էին  անում։  Բոլորն  էլ  երջանիկ  էին  և  համերաշխ։

Ցերեկները  երկար  ժամանակ  Արևը  փայլում  էր  և  ժպտում  կարմրամորթների  դեմքերին,  անձրև  թափվում  էր  միայն  այն  ժամանակ,  երբ  պետք  էր  լինում  թարմացնել  ձորերի,  գետերի,  լճերի  ջրերը  և  զովացնել  ծառերն  ու  ծաղիկները:

Բայց  տեսեք,  թե  հետո  ինչ  պատահեց․

Աստղերը,  որ  փայլում  էին  ճամբարի  վերևում,  լսեցին  հնդիկների  մասին  և  որովհետև  նրանց  լույսը  շատ  էր  աղոտ  ու  երկիր  չէր  հասնում,  խնդրեցին  իրենց  առաջնորդին՝  Լուսնին,  որ  թույլ  տա  իրենց  իջնել  և  գյուղ  գնալ։

Գիշերային  երկնքի  առաջնորդին՝  Լուսինին,  դուր  չէր  գալիս,  որ  իր  մարդիկ՝  աստղերը,  թափառում  են  ամբողջ  գիշեր  և  վաղ  առավոտյան  անկողին  մտնում,  ինչպես  Առավոտյան  աստղը։  Երբ  այդպիսի  դեպք  էր  պատահում,  նա  ընդհարվում  էր  Արևի  հետ։  Բայց  այդ  գիշեր  նա  արտակարգ  լավ  տրամադրության  մեջ  էր  և  չմերժեց  նրանց  խնդրանքը։  Աստղերն  աշխույժ  ծիծաղելով  և  շատախոսելով  սկսեցին  պատրաստվել  ճամփորդելու  և  ուշք  չդարձրին  այն  խելացի  խորհուրդներին,  որ  Լուսինը  տվեց  իրենց։

―  Դուք  կարող  եք  գնալ  ուր  ուզում  եք,  բայց  զգուշացեք,  որ  հանկարծ  չիջնեք  գետնին։  Եթե  իջնեք  գետին,  դուք  այնտեղ  կմնաք  և  հաջորդ  օրը  Արևը  ձեզ  կայրի,  կսպանի,  որովհետև  նրա  ճառագայթները  ճակատագրական  են  մեզ  համար։

Աստղերը  գնացին։  Նրանց  բախտից  այդ  գիշեր  Լուսինը  կլոր  էր,  այլապես  կկորցնեին  ճանապարհը։  Վերջապես  հասան  հնդիկների  ճամբարը  և  սկսեցին  բոլոր  կողմերից  դիտել։  Հնդիկները  քնած  էին,  միայն  մի  փոքր  տղա,  որ  ապրում  էր  ճամբարի  ծայրին,  դեռ  արթուն  էր։  Տարօրինակ  շշնջոցներ  լսելով,  նա  լարեց  ուշադրությունը  և  իր  վրանի  տանիքի  լուսամուտից  դուրս  նայեց։  Մի  պահ  նրա  սիրտը  կանգ  առավ  տեսածից․  Ինչքա՜ն  շատ  աստղեր  կան  և  ինչքա՜ն  մոտիկ։  Նա  իսկույն  մագլցեց  վեր,  դեպի  վրանի  ծայրը  և  սյունը  շարժեց,  որ  լավ  տեսնի։  Սյունը  դեմ  առավ  ինչ  որ  բանի  և  շրը՜մփ,  վայր  ընկավ։  Աստղը  ցածրից  էր  անցնում,  ուղիղ  վրանի  վրայից,  այդ  պատճառով  ընկավ  գետին  և  իսկույն  դարձավ  մի  գեղեցիկ,  ողբացող  աղջիկ։

―  Տես,  թե  ի՜նչ  արիր,―  հանդիմանեց  նա  տղային,―  ես  այլևս  չեմ  կարող  իմ  քույրերի  հետ  վերադառնալ  և  հենց  որ  լույսը  բացվի,  Արևի  ճառագայթները  կգտնեն  ինձ,  և  ես  կմեռնեմ։

Տղան  ապշահար  նայում  էր  նրան։  Այդ  ընթացքում  աստղերն  արդեն  հասկացել  էին,  թե  ինչ  է  տեղի  ունեցել  և  խուճապահար  ետ  էին  թռչում,  գիտակցելով,  որ  անկարող  են  օգնել  իրենց  տարաբախտ  քրոջը։

Արցունքները  առատորեն  հոսում  էին  սիրուն  աղջկա  աչքերից։  Տղան  խղճահարվեց։

―  Ես  քեզ  կօգնեմ,―  ասաց  նա,―  ցերեկը,  երբ  Արևը  դուրս  գա,  ես  քեզ  կթաքցնեմ  իմ  վրանում  և  նա  չի  կարողանա  քեզ    գտնել։  Բայց  հետո՞  ինչ  կանենք։

―  Եթե  ես  կարողանամ  իմ  գոյությունը  պահպանել  ցերեկը,  երեկոյան  կդառնամ  ծաղիկ  և  կգնամ  կապրեմ  մի  բարձր  ժայռի  կատարին,  որտեղից  կկարողանամ  նայել  ձեր  ժողովրդին,  որովհետև  ինձ  դուր  է  եկել  ձեր  կյանքը։

Նրանք  վարվեցին  այնպես,  ինչպես  որոշել  էին։  Տղան  ամբողջ  օրը  տանը  մնաց  և  ջանք  չխնայեց,  որ  ամենաթույլ  և  ամենահետաքրքրասեր  ճառագայթն  անգամ  հանկարծ  չթափանցի  վրանի  ներսը։  Հենց  որ  օրը  վերջացավ,  աղջիկն  իսկույն  թռավ  ծխնելույզի  օդանցքից  և  շտապեց  տեղ  գտնել  բարձր  ժայռի  վրա,  և  նրա  կատարին  հաջորդ  օրն  անմիջապես  մի  գեղեցիկ  սպիտակ  վարդ  բուսնեց։

Բոլոր  հնդիկները  հիանում  էին,  երբ  տեսնում  էին  գեղեցիկ  ծաղիկը,  միայն  տղային  էր  հայտնի,  որ  դա  այն  փոքրիկ  աստղն  է,  որին  նա  պահեց  իր  վրանում  և  պահպանեց  Արևի  սպանիչ  ճառագայթներից։

Շուտով  աղջիկը  ձանձրացավ  մենակությունից:  Թեև  նա  գյուղին  նայում  էր  հեռվից  և  տեսնում  ճամբարի  կյանքը,  բայց  ոչ  ոք  չէր  կարող  մագլցել  ժայռը  և  զրուցել  նրա  հետ։  Երբեմն-երբեմն  նրան  ընկերակցում  էին  այն  թռչունները,  որոնց  բույնը  այդ  կողմերում  էր։

Այսպես,  նրա  մոտ  զրուցելու  եկավ  մի  փոքրիկ  ցախսարեկ։

―  Ես  այնպես  մենակ  եմ  այստեղ,―  գանգատվեց  սպիտակ  վարդը,―  կարոտ  եմ  մարդկային  ընկերակցության։  Եթե  կարողանայի  պրերիայում  ապրել,  շատ  լավ  կլիներ։

―  Եթե  այդ  է  ցանկությունդ,  ես  կարող  եմ  օգնել,―  պատասխանեց  փոքրիկ  թռչնակը,―  միայն  մի  փոքր  թեքիր  գլուխդ,  որ  քեզ  կտուցովս  վերցնեմ։

Վարդը  հնազանդ  թեքեց  գլուխը.  ցախսարեկը  կտուցով  վերցրեց  նրան  և  դեպի  պրերիա  թռավ։

Պրերիայում  կյանքն  ավելի  ուրախ  էր։  Հնդիկները,  ինչպես  և  զանազան  կենդանիներ,  այցելում  էին  սպիտակ  վարդին։  Բայց  մի  օր  հանկարծ  առավոտյան  վաղ  սարսափելի  ձայներ  լսվեցին։

―  Շտապե՜ք,  շտապե՜ք,―  գոռում  էին  այս  ու  այն  կողմից,―  պետք  է  թաքնվել,  գոմեշի  նախիրն  է  գալիս։

Բոլորը  վազեցին  և  թաքնվեցին՝  ով  որտեղ  կարող  էր։  Շուտով  հորիզոնում  փոշու  հսկայական  ամպ  հայտնվեց,  որը  աստիճանաբար  ավելի  ու  ավելի  մոտեցավ։  Սպիտակ  վարդը  ահաբեկված  գլուխը  թաքցրեց  տերևների  մեջ,  որոնք  սարսափից  լայնացել  էին։  Նախիրն  անցավ  մրրիկի  պես։  Հազարավոր  սմբակներ  այնպիսի  աղմուկ  էին  բարձրացրել,  որ  կարծես  ամպրոպ  ճայթեց։

Երբ  վերջապես  ամեն  ինչ  խաղաղվեց,  սպիտակ  վարդը  գաղտագողի  դուրս  նայեց  տերևների  արանքից։  Պրերիան  բոլորովին  ամայի  էր  դարձել,  և  կյանքի  նշույլ  անգամ  չկար։

―  Ես  չեմ  կարող  այստեղ  մնալ  և  այսքան  փորձություններ  տանել,―  ասաց  աստղն  ինքն  իրեն,―  ավելի  լավ  է՝  տեղափոխվեմ  լճի  վրա  և  այնտեղ  ապրեմ։

Նա  պոկվեց  գետնից  և  շատ  չանցած  ներքևում  երևաց  փայլող  լճի  մակերեսը։  Նա  ցած  իջավ  և  մակույկի  նման  հանդարտ  սահեց  լճի  վրայով։

Հաջորդ  օրը  վաղ  առավոտյան,  երբ  հնդիկները  անցնում  էին  լճի  մոտով,  զարմանքով  նկատեցին,  որ  ջրի  երեսին  սպիտակ  ծաղիկներ  կան։

―  Գիշերային  աստղերը  ծաղիկներ  են  թողել,―  ասացին  երեխաները,  բայց  խելահաս  մարդիկ  թափահարեցին  գլուխները  և  ասացին,  որ  դա  սպիտակ  աստղն  է  իջել  մեզ  մոտ։  Նրանք  ճիշտ  էին։

Այդ  օրվանից  աստղն  ապրում  է  լճի  վրա  սպիտակ  ջրաշուշանի  տեսքով,  և  հնդիկները    Սպիտակ  ծաղիկ  են  կոչում  նրան։

Առաջադրանքներ

1․ Դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր։

ցախսարեկ-Խիտ մացառներում ու թփերում ապրող փոքրիկ երգեցիկ թռչուն:

մակույկ-Փոքրիկ նավակ:

2․ 5-6 նախադասությամբ գրավոր պատմի՛ր հեքիաթը։

3․ Ո՞րն է հեքիաթի  արժանիքը (արժանիքները): Ընտրե՛ք տարբերակներից մեկը (մի քանիսը) և հիմնավորե՛ք։ Որոնք չեք ընտրում, հիմնավորե՛ք՝ ինչո՛ւ չեք ընտրում։

• Սյուժեն հետաքրքիր է։
• Պատկերավորման միջոցները շատ են։
• Արտահայտված գաղափարը հետաքրքիր է։
• Պատմելու ոճը հետաքրքիր է։
• Հեքիաթի կերպարները ամբողջական են և համոզիչ։
• Հեքիաթում տեղեկատվություն կա հդկացիների կյանքից։
• Հերոսները անձնավորված են, և դա հետաքրքիր է դարձնում հեքիաթը։

4․ Սա պատմություն էր ջրաշուշանի մասին։ Օգտագործելով պատկերավորման միջոցներ՝  մի այլ պատմությո՛ւն հորինեք բնության որևէ երևույթի, ծառի, ծաղկի, կենդանու, թռչունի կամ  ինչի մասին ուզում եք։

Լինում է չի լինում մի թութակ և շուն է լինում։ Թութակը ծաղիկ նվիրում է շանը։ Հետո շունը գնում է ջուր խմելու, ծաղիկը կորցնում է, շատ է նեղանում ու գնում է տուն։ Շունը քնում է ու երազում տեսնում է որ ծաղիկը իր տան այգում է։ Շատ արագ վազելով գնում է այգի ու ծաղիկը վերցնում ու բերում է տուն։